Zrzeszeńcy uczcili 60-lecie Kongresu Kaszubskiego oraz 50-lecie powstania Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego uroczystością zorganizowaną 3 czerwca br. w Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej. Złożyły się na nią: konferencja naukowa pt. "Społeczny ruch regionalny po Kaszubskim Kongresie w Wejherowie", wystawa "Ruch kaszubsko-pomorski w XIX-XXI w." oraz zorganizowany w parku Festyn Kaszubski. Na spotkanie zorganizowane przez wejherowski oddział ZKP i Muzeum Piśmiennictwa Kaszubsko-Pomorskiego przyjechali przedstawiciele Zrzeszenia z Trójmiasta i Kaszub z prezesem Arturem Jabłońskim na czele. W otwarciu uczestniczyli m.in. senator Edmund Wittbrodt, poseł Jerzy Budnik, prof. Marcin Pliński, prezes O. ZKP Wejherowo Tadeusz Trocki, a także władze naszego miasta i powiatu z prezydentem Krzysztofem Hildebrandtem i starostą Józefem Reszke.
Prezes Jabłoński poinformował, że życzenia dla uczestników uroczystości jubileuszowych nadesłali: marszałek województwa pomorskiego Jan Kozłowski oraz dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Gdańsku Urszula Sawicka. W trakcie otwarcia prof. Pliński powiedział, że przygotowywany jest projekt umowy o współpracy pomiędzy Kaszubsko-Pomorską Szkołą Wyższą a Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim, co ma służyć w niedalekiej przyszłości całej społeczności kaszubskiej. Na konferencję naukową złożyły się referaty: "Pierwszy Kongres Kaszubski w Wejherowie", który wygłosił Dariusz Szymikowski, "Stan demokracji lokalnej u progu XXI wieku na przykładzie Wejherowa" prof. Mariana Latoszka oraz "Samorząd a społeczeństwo obywatelskie" wygłoszony przez Artura Jabłońskiego. Podczas otwarcia wystawy "Ruch Kaszubsko-Pomorski w XIX-XXI. wieku - w 50. lecie upowszechniania kultury Kaszub i Pomorza przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie" dyrektor muzeum Bogusław Breza przedstawił zebranym jej współtwórców oraz przybyłych gości. Scenariusz wystawy, której komisarzem była Joanna Kurowska, opracował prof. Cezary Obracht-Prondzyński, zaś oprawę plastyczną przygotowała Joanna Cichocka. Wśród gości znaleźli m.in. prof. Józef Borzyszkowski - konsultant wystawy a także Stanisław Pestka, były redaktor naczelny "Pomeranii". Prezes ZKP zapowiedział, że czynione są starania, aby do muzeum w Gdańsku sprowadzić pierścień księcia Świętopełka. Z okazji jubileuszu Zrzeszeńców zostały wydane okolicznościowe publikacje.
80-letni wejherowianin Marian Fittkau okazał się jedynym żyjącym uczestnikiem kongresu sprzed 60 lat, który wziął udział w uroczystościach rocznicowych. Wspominając wydarzenie z 12-13 stycznia 1946 r. mówi, że brał w nim udział wraz z grupą harcerzy ZHP. - Kongres wywarł na nas olbrzymie wrażenie, bo po raz pierwszy spotkaliśmy się z tak licznym gronem działaczy kaszubskich m.in. twórcami literatury kaszubskiej dyskryminowanymi za kaszubskość jeszcze przed wojną. Zadziwił mnie wręcz entuzjazm w przemówieniach. Sala huczała od oklasków. W wypowiedziach dominowała miłość do tej małej ojczyzny, potrzeba upowszechniania kultury kaszubskiej oraz podkreślanie głębokiej wiary katolickiej - mówi Marian Fittkau. - Ruch kaszubski w Wejherowie zaczął się rozwijać zaraz po wojnie. Już w grudniu 1945 roku działacze kaszubscy postanowili poczynić przygotowania do organizacji Kongresu Kaszubskiego - mówi Henryk Kanczkowski radny miejski i wiceprezes Zarządu Oddziału ZKP w Wejherowie, którego ojciec uczestniczył w kongresie i był jednym z aktywnych działaczy kaszubskich w tym okresie. Po latach niesprzyjających upowszechnianiu języka i kultury kaszubskiej nadeszły lata rozkwitu kaszubszczyzny, które nastąpiły dzięki rozwojowi samorządności lokalnej po 1989 roku. - Obecnie mamy Radio "Kaszebe", audycję telewizyjną "Rodna Zemia", cotygodniową wkładkę po kaszubsku w "Dzienniku Bałtyckim", Kaszubsko-Pomorską Szkołę Wyższą w Wejherowie, muzea kaszubskie, a także wiele ważnych przedsięwzięć kulturalnych takich jak Konkurs Prozatorski im. Jana Drzeżdżona, liczne festiwale, wystawy i konkursy - mówi Henryk Kanczkowski. Festyn Kaszubski popsuła trochę deszczowa pogoda. W imprezie wystąpili m.in. chór SP-9 z Wejherowa, uczniowie Państwowej Szkoły Muzycznej w Wejherowie, Kabaret "Labud" z Tłuczewa, Chór Lutnia z Luzina, "Kapela Plesta" Józefa Roszmana z Gnieżdżewa i Zespół "C.Z.A.D." z Luzina. Czynne były różnego rodzaju stoiska z wyrobami rękodzieła i sztuki kaszubskiej oraz jadła regionalnego. Uroczystość udało się zorganizować dzięki pomocy Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Gdańsku, Oddziału ZKP w Wejherowie, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Nadbałtyckiego Centrum Kultury w Gdańsku a także dzięki Prezydentowi Miasta Wejherowa i Starostwu Powiatowemu.
